Nhận định của LS Trần Đình Triển về vụ xử và bản án Đoàn Văn Vươn

Gia Minh, biên tập viên RFA, Bangkok

05-04-2013

***

Nghe bài này

Phiên tòa sơ thẩm xử ông Đoàn Văn Vươn và gia đình vừa kết thúc hôm
nay với bản án tù giam cho bốn người đàn ông và tù treo đối với hai phụ nữ.
Luật sư Trần Đình Triển, người tham gia bào chữa cho hai bà
Thương và Hiền, vợ của hai ông Vươn và Quý tại phiên tòa, cho biết một
số thông tin liên quan vụ xử và bản án đã tuyên qua cuộc nói chuyện với
biên tập viên Gia Minh.

Trước hết ông trình bày lại những điều mà bản thân ông nói với tòa ngay trong ngày đầu xử án:




Căn nhà của gia đình ông Đoàn Văn Vươn bị phá sau vụ cưỡng chế hôm 05/1/2012 đã trở thành đống gạch vụn. RFA file


UBND huyện Tiên Lãng đã hoàn toàn sai trái

Luật sư Trần Đình Triển:
Qua cái kết quả sự tuyên án của phiên tòa thì trong cả quá trình của
phiên tòa, đặc biệt trong lời bào chữa của tôi: Mở đầu phiên tòa trước
hết tôi trân trọng cảm ơn Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ,các ban ngành của
trung ương ,Mặt trận Tổ quốc Việt Nam,các cơ quan ngôn luận cũng như
nhân dân cả nước đã quan tâm theo dõi vụ việc này. Trong khi xem xét vụ
việc này cần phải quan tâm đến hai khía cạnh.

Khía cạnh thứ nhất về cương vị cơ quan nhà nước cũng phải đảm bảo làm
như thế nào đó để mà các cơ quan quản lý nhà nước, cũng như những người
có quyền uy mà nhà nước giao cho khi giải quyết vụ việc phải đảm bảo
tính khách quan và đúng pháp luật; Không được lợi dụng để tham nhũng hay
trả thù hoặc là trình độ năng lực non kém hoặc là vì lý do gì đó đưa ra
những quyết định trái với pháp luật gây những bức xúc và làm thiệt hại
đến quyền lợi của nhà nước, của tổ chức và của công dân với những qui
định của pháp luật.

Khía cạnh thứ hai đó là cũng cần phải rút kinh nghiệm về phía người
dân, đừng quá bức xúc mà gây nên những sự việc không đáng có. Cần phải
xem xét hai mối quan hệ đó thì việc xét xử vụ án này phải đảm bảo tính
trung thực và khách quan, phải đúng đường lối của đảng và pháp luật của
nhà nước, phải hợp ý đảng và lòng dân thì bản án đó mới có hiệu lực trên
thực tế, chứ không phải chỉ có hiệu lực trên giấy tờ.

Đánh giá toàn bộ vụ án thì đây là một quyết định hoàn toàn sai trái
của UBND Tiên lãng, trái với cả quy định về luật đất đai, quy định về
mặt hành chính,kể cả quy định về luật thi hành án dân sự. Sự lạm quyền
đã đưa ra một tổ chức cưỡng chế trái với qui định pháp luật: sử dụng cả
vũ khí.

Luật sư Trần Đình Triển

Qua việc này, sự đánh giá toàn bộ vụ án thì đây là một quyết định
hoàn toàn sai trái của Ủy ban nhân dân huyện Tiên lãng, trái với cả quy
định về luật đất đai, quy định về mặt hành chính,kể cả quy định về luật
thi hành án dân sự. Sự lạm quyền đã đưa ra một tổ chức cưỡng chế trái
với qui định pháp luật: sử dụng cả vũ khí. Đồng thời việc cưỡng chế như
vậy lại không phải vào cái nhà của anh Vươn mà lại đi vào nhà ở và quyền
sử dụng đất hợp pháp của anh Qúi ,đó là điều bất khả xâm phạm. Những sự
việc đó cần phải có sự cảnh báo trước.


Luật sư Trần Đình Triển, người tham gia bào chữa cho hai bà Thương và Hiền, vợ của hai ông Vươn và Quý tại phiên tòa. RFA file

Về phía anh Vươn đã làm đơn khiếu nại các cấp có thẩm quyền ở thành
phố Hải phòng cũng như ở Tiên lãng nhưng cả một quá trình dài đều bị làm
lơ đi, không được xem xét. Vì vậy đã gây nên một sự bức xúc do mất
trắng toàn bộ tài sản, đưa họ đến đường cùng của cuộc sống dẫn đến có
những bàn tính và đưa ra những phương án chống đối như vậy. Điều đó cũng
có những thông cảm nhưng cũng có những điều không thể chấp nhận được,
ngay cả khi đó là thân chủ của chúng tôi.

Với một bản án xử đúng thì đây phải là tội giết người do vượt quá
giới hạn phòng ngự chính đáng và chính anh Vươn tại tòa cũng nhận cái
lỗi của anh và anh chấp nhận cái mức hình phạt đó. Các luật sư của chúng
tôi cũng bào chữa theo hướng đó và đặc biệt ở đây không có hành vi
chống người thi hành công vụ; Bởi vì mục đích của công vụ là gì? Là đảm
bảo quyền lợi của nhà nước, bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp của các
tổ chức và của công dân. Như vậy đây là một quyết định không đảm bảo
nguyên tắc đó: làm luật không đúng với pháp luật thì hành vi đó không
thể coi là hành vi công vụ. Do đó việc đưa vào điểm B khoảng I của điều
93 để truy tội vào tội giết người là không đúng.

Truy tố đối với chị Thương, chị Hiền tội chống người thi hành công vụ
là hoàn toàn sai: họ phải được vô tội. Đối với anh Vươn, anh Sịnh và
anh Vệ thì hành vi đó là phạm tội nhưng chỉ ở tội danh giết người để
phòng vệ vượt quá giới hạn chính đáng. Nếu trường hợp bản án như vậy thì
mới hợp với ý đảng, lòng dân và đúng theo luật. Tuy nhiên trong cả quá
trình tố tụng, vi phạm rất nhiều nguyên tắc về mặt tố tụng, kể cả về vấn
đề nội dung và bản án tuyên như vậy thì nếu đúng với điều luật mà được
nhìn nhận thì chỉ ở mức rất là nhẹ nhàng. Khoảng I ở điều 93 của Bộ luật
hình sự thì qui định mức hình phạt của tội danh này là tù từ 12 năm đến
20 năm tù đến tù chung thân hoặc là tử hình. Tuy nhiên, bản án lại
tuyên đối với anh Vươn, anh Qúy là 5 năm tù, với anh Thịnh là 3 năm rưỡi
và với ông Vệ 2 năm tù là vượt dưới khung kể cả khung gần kề.

Như vậy đặt ra vấn đề là có một sự việc cân nhắc đến việc có lỗi nên
không dám nhìn nhận sự thật để có thể định hình tội danh. Việc xét xử
như vậy gây nên những bức xúc về mắt khoa học pháp lý, kể cả vấn đề thực
tiễn mà chúng ta chưa nhìn thẳng vào sự thật để đi đến một quyết định
thật chuẩn xác. Những vấn đề về mặt tố tụng vi phạm rất nghiêm trọng, kể
cả về thẩm quyền cũng như các vấn đề phân cấp giấy chứng nhận cho luật
sư, những vấn đề mà bị can bị cáo nêu ra tại phiên tòa như bức cung, mớm
cung, dụ cung đưa giấy trắng buộc phải ký vào; Rồi việc anh Vệ nêu lên
một điều tra viên cho gọi điện về nhà để vợ anh đưa tiền hai lần, một
lần 20 triệu, một lần 10 triệu. Những việc đó cần phải chuyển cho Cục
điều tra hình sự của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao để điều tra và xử lý
những việc vi phạm tố tụng đó của vụ án này thì mới đảm bảo tính khách
quan và......

Đặc biệt ở đây không có hành vi chống người thi hành công vụ; Bởi vì
mục đích của công vụ là gì? Là đảm bảo quyền lợi của nhà nước, bảo vệ
quyền lợi và lợi ích hợp pháp của các tổ chức và của công dân. Như vậy
đây là một quyết định không đảm bảo nguyên tắc đó: làm luật không đúng
với pháp luật thì hành vi đó không thể coi là hành vi công vụ

Luật sư Trần Đình Triển

Ông Đoàn Văn Vươn đang nghe tòa án Hải Phòng tuyên án 5 năm tù giam hôm ngày 5 tháng 4, 2013. AFP

Gia Minh: Việc xét xử đi ngược lại với khoa học pháp lý như
luật sư nói mà người ta vẫn tiến hành, vậy theo nhận định của luật sư
thì vì sao lại như thế ạ?

Luật sư Trần Đình Triển: Bản án này thì cũng có một cái mức có
xem xét các tình huống giảm nhẹ. Chúng ta phải khách quan mà nói như
vậy. Nói đến hình phạt mà theo đúng với tội danh thì nó không chuẩn với
cáo trạng và với tội danh. Tuy vậy, họ vẫn đưa vào tội danh này với hình
phạt như vậy nhằm mục đích, điều quan trọng ở đây, là để răn đe để đối
với những người dân thì dù quyết định sai hay trái thì phải chấp hành đã
rồi mới giải quyết theo trình tự đơn khiếu tố, khiếu nại-tránh gây
những bức xúc làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự chung. Đồng thời họ sợ
những hội chứng nào đó nên cương quyết đưa vào cái tội này nhằm cảnh báo
cho những người nào có hành vi như vậy sau này

Ở mức án nào cũng sẽ kháng cáo


Gia Minh: Sau khi tuyên án như vậy, tại tòa luật sư có được
tiếp xúc với các thân chủ, vậy phản ứng và ý kiến của những người bị kết
án”quá khung” như vậy ra sao ạ?


Luật sư Trần Đình Triển: Khi tuyên án thì tôi không có mặt ở
đó, ngày hôm nay tuyên án thì tôi đã về ngày hôm qua nhưng trong quá
trình tố tụng, việc quyết định thành phần tham gia để tham dự phiên tòa
thì người dân không được tham gia. Đa số là những người làm nhiệm vụ
thôi. Còn việc tại phiên tòa thì dưới sự điều khiển của chủ tọa phiên
tòa, tôi thấy đảm bảo tính khách quan. Tuy nhiên cũng có một vài việc
thiếu sót của người điều khiển phiên tòa hay những cử chỉ, thái độ, thậm
chí có cả những việc ngắt lời luật sư. Tuy nhiên đánh giá chung thì hội
đồng xét xử đã thể hiện tính khách quan và dân chủ tại phiên tòa. Việc
gặp các bị cáo tại phiên tòa cũng không có gì trở ngại cả. Nói chung tổ
chức một phiên tòa như thế thì tương đối trọn vẹn về phía điều hành của
chủ tọa phiên tòa cũng như hội đồng xét xử.

Anh Qúy, anh Vươn khi các anh đi qua thì các anh có nói với tôi một
lời là mong được sự giúp đỡ với những truy cứu trách nhiệm với tội danh
này thì ở mức án nào họ cũng kháng cáo

Luật sư Trần Đình Triển

Còn việc bức xúc thì đối với các bị cáo họ rất uất ức. Theo tôi, tôi
đánh giá rất cao các bị cáo. Họ không hề phủ nhận tội lỗi của họ cả. Họ
khai báo hành vi của mình một cách trung thực và khách quan. Bản thân
họ, họ cũng thừa nhận là họ có lỗi và đồng ý xử họ theo đúng pháp luật.
Và đặc biệt là anh... , anh làm cái việc đó là để chống trả nhưng vượt
quá giới hạn phòng vệ chính đáng, có thể gây nguy hiểm cho người khác.
Anh đã dám nhận tội và đó là tội giết người vượt quá giới hạn phòng vệ
chính đáng. Điều tiếp theo mà họ muốn nói với Hội đồng là gì? Trước cảnh
gia đình mất trắng cả tài sản như vậy đã đẩy họ đến đường cùng và một
quyết định sai trái như thế thì không thể gọi đó là công vụ. Họ chống
lại là nhằm bảo vệ lợi ích của họ và đảm bảo sự đúng đắn của pháp luật.
Việc vượt quá giới hạn và có những vi phạm thì cứ xử họ theo đúng quy
định của pháp luật. Điều đó thể hiện thái độ rất trung thực, nhận phần
lỗi của mình tại phiên tòa của các bị cáo.


Gia Minh: Vâng, thưa luật sư, trước phiên xử bà Thương cũng
như bà Báu có gặp luật sư và họ cũng có nói rằng là mức độ tin tưởng vào
phiên tòa này không cao và họ phải kháng án thì luật sư thấy khả năng
kháng án này ra sao ạ?


Luật sư Trần Đình Triển: Ngay ngày hôm qua trước khi kết thúc
thì tôi đã về thì tôi ngồi ở đấy và có việc của anh Qúy, anh Vươn khi
các anh đi qua thì các anh có nói với tôi một lời là mong được sự giúp
đỡ với những truy cứu trách nhiệm với tội danh này thì ở mức án nào họ
cũng kháng cáo. Đấy là những lời trước khi ra về các anh có nói với tôi
như vậy. Khi tôi ra ngoài đường thì gặp chị Thương và chị Hiền, cả hai
nói lời cảm ơn và các chị như muốn khóc lên vì việc làm của các luật sư
đã giúp đỡ gia đình và đồng thời chị cũng nói rằng nếu viêc xét xử hai
chị nằm ở mức án nào thì họ cũng kháng cáo vì họ khẳng định rằng họ
không có tội.


Gia Minh: Chân thành cảm ơn ông, luật sư Trần Đình Triển đã có
những chia sẻ sau khi tòa đã kết thúc và đã có những bản án cho vụ án
Đoàn Văn Vươn
_________________

NGUỒN: http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/defen-lawy-talk-04052013132939.html